Sukuk Nedir?
Sukuk, İslami finans ilkelerine uygun, faiz içermeyen bir yatırım aracıdır.
Yatırımcı, bir borç ilişkisinden değil, belirli bir varlıktan veya projeden elde edilen gelire ortak olma hakkı satın alır.
Örneğin, bir şirket sahip olduğu gayrimenkulleri bir varlık kiralama şirketine devreder; bu şirket Sukuk ihraç eder ve toplanan fonu şirkete aktarır. Şirket, varlıkları geri kiralayarak düzenli kira ödemeleri yapar; bu ödemeler de yatırımcılara getiri olarak dağıtılır.
Bu sayede Sukuk, faizsiz, şeffaf ve gerçek varlıklara dayalı bir finansman modeli sunar.
Sukuk’un Avantajları
Faizsiz ve etik: Gelir, kira veya proje kârı gibi meşru kaynaklardan elde edilir.
Varlık temelli güvence: Yatırımcı, somut bir varlığa dayalı gelir payına sahiptir.
Portföy çeşitliliği: Sabit veya değişken getirili farklı Sukuk türleri sayesinde yatırım profiline uygun seçenekler mevcuttur.
Kurumsal güven: Devlet veya büyük özel sektör kuruluşları tarafından ihraç edilebilir, bu da güveni artırır.
Sukuk Türleri
Sukuk, farklı yatırım modellerine göre çeşitlenir:
İcara Sukuk: Kira gelirine dayalı sabit getiri sağlar.
Murabaha Sukuk: Alım-satım temelli, kâr marjı önceden belirlenmiş yapıdır.
Mudaraba Sukuk: Kâr-zarar ortaklığı modeliyle çalışır.
Müşareke Sukuk: Ortaklık temelli, hem kâr hem zarar paylaşımı yapılır.
İstisna Sukuk: Özellikle inşaat ve altyapı projelerini finanse eder.
Bu esnek yapı, hem yatırımcılar hem de ihraççılar için geniş bir finansman yelpazesi sunar.
Kimler Sukuk İhraç Edebilir?
Sukuk, özellikle varlık yoğun sektörler için uygundur.
Devletler, belediyeler, katılım bankaları ve özel sektör şirketleri bu yöntemi tercih eder.
Gayrimenkul, enerji, altyapı, taşımacılık ve sanayi gibi sektörlerdeki kuruluşlar Sukuk yoluyla yeni finansman kaynaklarına erişebilir.
Varlık Kiralama Şirketi (SPV) ve Süreç
Sukuk yapısının merkezinde, özel amaçlı bir varlık kiralama şirketi (SPV) bulunur.
Bu şirket, ihraççının varlıklarını devralır, Sukuk ihraç eder ve toplanan fonları ihraççıya aktarır.
Varlıklar geri kiralanır ve kira ödemeleri Sukuk sahiplerine getiri sağlar.
Bu yapı sayesinde yatırımcı, ihraççının olası mali sorunlarından etkilenmez — varlık teminatı güçlü bir güvence oluşturur.
Vade Sonunda Ne Olur?
Vade sonunda SPV, varlıkları önceden belirlenmiş bedelle ihraççıya geri satar.
Yatırımcı, anaparasını ve getirilerini geri alır.
Bazı Sukuk ihraçlarında, ihraççının vadesinden önce geri ödeme yapma hakkı da bulunabilir.
Hukuki Boyut ve DND Law Firm’in Rolü
Sukuk ihraçları, Türkiye’de 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ve SPK’nın Kira Sertifikaları Tebliği (III-61.1)kapsamında düzenlenir.
Süreç; SPK onayı, şeriat denetimi ve çok sayıda sözleşmenin hazırlanmasını gerektirir.
DND Law Firm, Sukuk ihraç süreçlerinde:
Hukuki uygunluk kontrolleri,
Sözleşme tasarımı,
Yatırımcı haklarının korunması
alanlarında profesyonel danışmanlık sunar.
Amaç, finansal inovasyon ile yasal güvenliği bir arada sağlayan şeffaf ve sürdürülebilir Sukuk yapıları oluşturmaktır.
Sonuç
Sukuk, yalnızca bir yatırım aracı değil; etik, sürdürülebilir ve güvenli finansmanın güçlü bir temsilcisidir.
Varlığa dayalı, faizsiz ve ortaklık esaslı yapısıyla hem yatırımcıya hem ihraççıya kazanç sağlar.
Türkiye’de faizsiz finansın geleceğinde Sukuk’un rolü büyürken, DND Law Firm bu alandaki yasal rehberliğiyle öncü bir konumda yer alıyor.